MARC'S VLEESETENDE PLANTEN

Heliamphora!

De meeste liefhebbers van 'vleeseters', zijn de mening toegedaan dat planten van het geslacht HELIAMPHORA (ZONNEBEKERPLANTEN) moeilijk te houden en te kweken zijn. Volgens mijn ervaring is dat niet zo! Als je enkele basisregels respecteert zul je al gauw tot het inzicht komen dat deze prachtige planten in feite even vlot te houden zijn als de meeste andere carnivoren.

Ik ben ondertussen al veel aan de weet gekomen over deze oude, mysterieuze planten die afkomstig zijn van de al even mysterieuze 'Tepuis' of tafelbergen. Deze komen voor in Venezuela, Guyana en Brazilië. De plaatselijke bevolking gaf deze bergen de naam 'Tepuis' wat letterlijk betekent 'Huizen van de Goden'! De beste wijze om deze fascinerende planten te houden is de volgende. Om te beginnen houden ze van veel licht, liefst van al daglicht en dit tussen de 12-14 uren. Een kleine serre of veranda is dus ideaal. Zorg er voor dat de wortels een goede drainage hebben en dat de planten niet te lang in stagnerend (stilstaand) water blijven staan. Zonnebekerplanten houden hier helemaal niet van. In hun natuurlijke leefmilieu groeien ze dus op tafelbergen en in het oerwoud onderaan tegen de wand en aan de voet van deze bergen. Deze 'plateaus' kunnen een hoogte bereiken tot soms wel 3000 m! Er heerst boven altijd een zeer hoge luchtvochtigheid daar de top meestal omgeven is door wolken en dus omhuld is in een dichte mist. De temperaturen kunnen soms dalen tot net boven het vriespunt (soms er ook onder?) en ze kunnen stijgen tot 25°C en hoger. De gemiddelde temperatuur bedraagt 12°C. Bij een regenbui spoelt het regenwater altijd langs de planten, en zoekt zich dan een uitweg door zich vervolgens in de diepte te storten langs de steile wanden van dit gebergte.

Om deze situatie zo natuurgetrouw mogelijk na te bootsen heb ik in mijn serre een aquarium (voor de hoge luchtvochtigheid) geplaatst met de volgende afmetingen :1,20m X 50cm X 50 cm. Om een goede drainage te bekomen maakte ik met een glasboortje een opening in de bodem van het aquarium om het water efficiënt te kunnen aflaten. Door de opening stak ik een klein plastiek buisje voor de drainage en maakte de randen dicht met siliconen. Daarna plaatste ik een laagje van ongeveer 5 cm grof, gewassen aquariumzand. Vervolgens vulde ik de bak tot de helft met een mix van turf en perliet (mag ook zand zijn) met een toplaag van levend veenmos (sphagnum). Hierin plantte ik dan mijn Heli's.

Regelmatig giet ik van bovenaf met regenwater en de planten zien er schitterend uit en ze bloeien elk jaar. Tijdens de wintermaanden bedraagt de gemiddelde nachttemperatuur 5°C. Ik gebruik een gaskachel met thermostaat om de serre te verwarmen. Gedurende de zomermaanden kunnen de temperaturen oplopen tot ver boven de 30°C. Ik maak dan wel gebruik van een ventilator om de temperaturen terug te dringen tot een gemiddelde tussen 30-35°C. Zolang ik de planten voldoende vochtig houd hebben ze tot op heden geen last ondervonden van deze voor hen toch wel ongewoon hoge temperaturen. De ervaring leert mij dus dat Heliamphora's redelijk 'verdraagzame' planten zijn, en dat ze gehouden kunnen worden op 'aanvaardbare' temperaturen. Met aanvaardbaar bedoel ik dat men ze zeker niet te lang onder het vriespunt mag houden, en dat ze niet te lang op een te hoge temperatuur mogen worden gehouden. Ik heb zelfs ooit een winter gehad dat de planten enkele dagen in bevroren toestand moesten doorbrengen wegens defect van mijn verwarming. Ze hebben het toen allemaal gehaald, niettegenstaande er een redelijk aantal bekers ernstig beschadigd was. Laat ons dus stellen dat de planten tussen 3°C en 35°C kunnen overleven, mits ze voldoende vochtig worden gehouden. De ideale temperaturen liggen volgens mij tussen 12°C en 30°C. Tot 40°C kunnen ze ook overleven mits ze vochtig genoeg staan en er voldoende 'luchtstroming' aanwezig is d.m.v. een ventilator die zowel overdag als 's nachts actief is.

Als je niet over een serre beschikt kan je de planten evengoed in een aquarium of terrarium houden in je woning. De huiskamertemperatuur is ideaal voor 'Tafelbergbewoners'. Je plaatst de glazen bak op een goed verlichte plek aan een raam, in een veranda of je maakt gebruik van aangepaste verlichting. Hiervoor kan je het best buis- of TL-lampen van het 'daglichttype' gebruiken. Gro-lux lampen zijn natuurlijk uiterst geschikt! Tegenwoordig kan men trouwens meer lampentypes verkrijgen die geschikt zijn voor plantengebruik en die over een langere levensduur beschikken dan de traditionele lampen. Met een eenvoudige timer of schakelklok kan men de meest geschikte belichtingstijd (gemiddeld tussen 12 en 14 uren) instellen. Voor de drainage zet je dan je potten op dikke tegels of stenen zodat het water altijd lager staat dan de bodem van je potten. Ik hoop dat veel liefhebbers gebruik zullen kunnen maken van deze nuttige tips om deze toch wel speciale 'voorhistorische' planten op een degelijke wijze te kunnen houden en kweken. Veel succes!